Optimisme is de zuurstof van vooruitgang. Daarom geven clean tech pioniers mij veel energie. Terwijl iedereen lacht om hun prototypes, zeggen zij: ja, maar dit is toch de toekomst. Denk maar aan de eerste generatie zonnepanelen en windmolens. Kwetsbare techniek, idioot duur en een laag rendement. Nu zijn zon en wind de goedkoopste en snelst groeiende energiebronnen in de geschiedenis. Door die ooit lachwekkende technologie liggen we nu op koers voor de transitiedoelstellingen. Oude kolen- en gasindustrie wordt overal vervangen door moderne industrie en de wereld wordt schoner, veiliger en gezonder. Wat zijn de volgende clean tech revoluties, waar we misschien nu nog om lachen?
De luchtvaart, goed voor 3% van de wereldwijde CO2 uitstoot, komt vrijwel niet in beweging. Pas toen de politiek hun vleugels op de rug draaide, deed de IATA snel een obligate net zero belofte, voor 2050 uiteraard, en geheel vrijblijvend. Men zet vooral in op Sustainable Aircraft Fuel. SAF is alleen sustainable als het van bioafval wordt gemaakt, maar daar is veel te weinig van. Zelfs als we alle voedselmaïs in de VS voortaan zouden opeisen voor SAF, zou er nog 20% tekort zijn voor alleen binnenlands vliegverkeer. Synthetische SAF is gillend duur. KLM is koploper met, houd je vast: 1,1% SAF. In 2025: 2%. SAF lijkt een sof. KLM is trots op hun nieuwste Airbus, de ‘Koninginnepage’. Best gewaagd, een vlindernaam voor een fossiele kolos die 6% minder vervuilend is.
Hoe staat het met echte clean tech, elektrisch vliegen? Dat begint van de grond te komen. De Nederlands-Duitse Maeve M80 moet alle afstanden binnen Europa vanaf 2032 hybride gaan vliegen, met 40% lager brandstofverbruik. 100% elektrische toestellen van BETA (VS) vliegen al. Hierin kunnen zes mensen, of een piloot en drie standaard pallets, minimaal 622 km vliegen. De traditionele luchtvaart lacht om dit soort getallen, maar met klanten als UPS en het Amerikaanse leger worden al volop testvluchten uitgevoerd. De oplaadtijd blijkt even lang als de vracht-laadtijd. De toestellen zijn zeer stil en operationeel 50% (!) goedkoper dan fossiel. De drone-achtige verticaal opstijgende versie kan in slecht weer vliegen, fossiele heli’s niet. Omdat batterijen steeds efficiënter worden, komt dit BETA toestel over enkele jaren na een batterijwissel opeens 1000 km ver.
Met partners als NASA, Department of Energy en Easyjet bouwt Wright Electric voor 2027 de Spirit, een elektrisch passagiersvliegtuig voor 100 personen met een gepland vliegbereik van één uur. Dat lijkt kort, maar is perfect voor veel van de drukste vliegroutes van de wereld, zoals Londen-Parijs, New York-Boston, San Francisco–L.A., Sydney-Melbourne, Tokyo-Osaka, Rio-Sao Paolo.
Overal voeren dappere e-pioniers nu eerste vluchten uit, net als de gebroeders Wright destijds. Misschien moesten we dit keer maar niet lachen. Attentie tech-investeerders: last call for boarding.